W średniowiecznym palimpseście odkryto fragment zaginionego pierwszego katalogu gwiazd
19 października 2022, 17:28Katalog Gwiazd Hipparchosa z Nikei jest pierwszym w dziejach ludzkości spisem koordynat wielu obiektów niebieskich. To słynne dzieło jest nam jednak nieznane, zaginęło. O jego istnieniu wiemy z przekazów, m.in. Klaudiusza Ptolemeusza (100 r. – 168 r.). Naukowcy z Francji i Wielkiej Brytanii donieśli właśnie o dokonaniu niezwykłego odkrycia. Jeden ze średniowiecznych palimpsestów z klasztoru św. Katarzyny na Półwyspie Synaj skrywa pod chrześcijańskim tekstem fragment Katalogu Hipparchosa.
Czarna dziura w Drodze Mlecznej jest niezwykle aktywna
25 lutego 2025, 09:45Supermasywna czarna dziura w centrum Drogi Mlecznej jest bardzo aktywna. Naukowcy z Northwestern University wykorzystali Teleskop Webba do uzyskania najdłuższego i najbardziej szczegółowego obrazu Sagittariusa A*. Dowiedzieli się, że w dysku akrecyjnym wokół dziury bez przerwy mają miejsce rozbłyski. Niektóre z nich to bardzo słabe migotania, trwające sekundy. Inne, potężne i oślepiające, można obserwować codziennie. Są jeszcze inne, niezwykle słabe, które trwają miesiącami.
Magnetyczny pociąg w Bawarii
26 września 2007, 10:54Bawaria zdecydowała się na budowę pierwszej w Europie i drugiej na świecie linii kolei magnetycznej Maglev. Ruch pociągów odbywa się na niej dzięki zasilanym elektrycznie magnesom, które powodują, że cały skład unosi się nad torami.
Za sto lat Ziemia wniknie do kosmicznego pieca
24 maja 2010, 12:48Naukowcy z Centrum Badań Kosmicznych PAN, uważają, że Wstęga odkryta w ubiegłym roku przez satelitę IBEX świadczy o zbliżaniu się Układu Słonecznego do chmury gorących gazów. Ma ona temperaturę miliona kelwinów a Słońce powinno wejść w nią w ciągu najbliższych 100 lat.
Samsung w Finlandii
14 czerwca 2013, 08:10Samsung, obecny lider na rynku telefonów komórkowych, otworzy centrum badawczo-rozwojowe w pobliżu siedziby Nokii, niedawnej potęgi na tym rynku. To symboliczne podkreślenie przewagi koreańskiej firmy nad fińskim rywalem. Centrum znajdzie się w miejscowości Espoo, w której znajduje się główna siedziba Nokii.
Neurotoksyna z glonów upośledza pamięć przestrzenną uszanek
15 grudnia 2015, 12:38Pierwsze na świecie badania obrazowe mózgu i testy behawioralne uszanek kalifornijskich, które zdezorientowane wylądowały na plaży (uległy tzw. strandingowi), pokazały, w jaki sposób neurotoksyna z glonów zaburza pamięć przestrzenną i połączenia hipokampa z innymi strukturami.
Czas ani szabrownicy nie dali mu rady
17 marca 2017, 13:06W Muzeum Narodowym Afganistanu będzie można wkrótce podziwiać doskonale zachowaną figurę Buddy. Znaleziono ją w 2012 r. na stanowisku Mes Aynak w prowincji Lowgar. Gdy chińskie konsorcjum rozpoczęło kopanie olbrzymiej kopalni miedzi, okazało się, że kiedyś znajdował się tu klasztor o powierzchni 4 km2.
Popularny dodatek do żywności wywołuje cukrzycę i otyłość?
25 kwietnia 2019, 12:16Konsumpcja propionianu, popularnego dodatku do żywności, który jest szeroko używany w wypiekach czy dodatkach smakowych, zwiększa poziom hormonów odpowiedzialnych za otyłość i cukrzycę. Badania, z których płyną takie wnioski, prowadzili naukowcy z Harvard T.H. Chan School of Public Health we współpracy ze specjalistami z Brigham and Women’s Hospital oraz Centrum Medycznego Sheba w Izraelu
Polsko-niemiecki zespół naukowy znalazł najszybszą gwiazdę Drogi Mlecznej
21 sierpnia 2020, 04:21Polsko-niemiecki zespół naukowy zaobserwował niedawno grupę gwiazd najbliższych czarnej dziurze w Drodze Mlecznej i stwierdził, że znajduje się wśród nich najszybsza znana nam gwiazda. Niektóre z badanych gwiazd znajdują się wewnątrz orbity gwiazdy S2, która jeszcze do niedawna była uważana za najbliższą czarnej dziurze w Drodze Mlecznej.
Jak zważyć galaktyki na potrzeby największych przeglądów nieba?
11 stycznia 2022, 05:34NCBJ koordynuje polski udział w największym w dotychczasowej historii przedsięwzięciu astronomii obserwacyjnej. W polu widzenia teleskopu budowanego w Chile znajdzie się jednorazowo obszar 40-krotnie większy od tarczy Księżyca. Obserwacje zaplanowane na 10 lat dostarczą m.in. danych o obiektach zmiennych. Naukowcy z NCBJ z zespołu ASTROdust już dziś przygotowują algorytmy, które wzbogacą zestaw informacji pozyskanych z obserwacji.
